कोथिंबिरीची भजी

 जिन्नस:

चिरलेली कोथिंबीर २ वाट्या
हरबरा डाळीचे पीठ पाव ते अर्धी वाटी
पाव चमचा लाल तिखट
पाव चमचा धनेजिरे पूड
चिमूटभर हळद,
चवीपुरते मीठ
तेल अर्धा चमचा (गार किंवा गरम केलेले)
तळणीसाठी तेल

मार्गदर्शन : चिरलेली कोथिंबीर चाळणीत घालून धुवून घ्या. पाणी निथळण्यासाठी चाळणीखाली एक ताटली ठेवा. पाणी पुर्णपणे निथळायला हवे. नंतर ही चिरलेली कोथिंबीर एका भांड्यात काढून घ्या. त्यात  डाळीचे पीठ, चिमूटभर हळद, लाल तिखट, धनेजिरे पूड व चवीपुरते मीठ घालून हे मिश्रण कालवा. नंतर अगदी थोडे पाणी घालून परत कालवा. हे मिश्रण थोडे सैलसर झाले पाहिजे. पातळ नको आणि घट्ट तर नकोच. नंतर यात अर्धा चमचा तेल (गार किंवा गरम) घाला. परत एकदा चमच्याने मिश्रण ढवळा. आता कढईत तेल तापत ठेवा. तेल पुरेसे तापले की त्यात चमच्याने एकेक करत भजी सोडा. आच मध्यम ठेवा. लालसर रंग येईपर्यंत भजी तळा व नंतर झाऱ्याने टिश्यु पेपर वर काढून घ्या म्हणजे तेल झिरपेल.

ही भजी खाताना कोथिंबिरीचा उग्रपणा चवीत आला पाहिजे म्हणूनच डाळीचे पीठ जास्त घालायचे नाही. याचप्रमाणे मेथीची व पालकाची भजी करा. मस्त लागतात. पालक-मेथी-कोथिंबीर याची चव भजी खाताना लागली पाहिजे.

 

लिंबू सरबत (साधे-सोपे आणि सर्वात श्रेष्ठ)

 

जिन्नस:

२ लिंबांचा रस

साखर १० चमचे

मीठ पाव चमच्यापेक्षाही खूपच थोडे (अगदी चिमूटभर नको)

पाणी ५ वाट्या

मार्गदर्शन : वरील सर्व जिन्नस एकत्र करून मिश्रण ढवळा. वर साखरेचे प्रमाण दिले असले तरी ते तुम्हाला हवे तसे घ्यावे. सरबत चवीला कसे पाहिजे यावर अवलंबून आहे. सरबत आंबट-गोड आणि किंचित खारट चव असलेले मला आवडते. लिंबांचा आकार, ते किती प्रमाणात रसदार आहे यावर साखर-मीठ आणि पाण्याचे प्रमाण ठरवावे. २ लिंबांचे २ ग्लास भरून सरबत होते. (फोटोतला ग्लास)

मी डोंबिवलीत रहात असतना २५ लिंबांचे घट्ट मिश्रण तयार करून ते फ्रीज मध्ये ठेवायचे. काचेची बरणी स्वच्छ धुवून कोरड्या फडक्याने पुसून घ्यावी. बरणी पूर्ण कोरडी पाहिजे. त्यात पहिल्यांदा मीठ पेरावे व नंतर तयार केलेले घट्ट मिश्रण ओतावे. बरणीचे झाकण घट्ट लावावे. जेव्हा सरबत करायचे असेल तेव्हा बरणीतून चमच्याने एका ग्लासमध्ये मिश्रण घ्यावे व त्यात पाणी घालून ढवळले की सरबत तयार.

बऱ्याच लिंबाचे सरबत बनवून ठेवायचे असेल तर लिंबाचा रस काढावा व वाटीने मोजावा. एका वाटीला अडीच वाट्या साखर घालावी म्हणजे ते टिकते. मीठही घालावे. बरणीत ओतण्या आधी मिश्रण डावेने नीट ढवळून घ्या.

सरबतासाठी मिश्रण घेण्या आधी डावेने बरणीच्या खालपासून मिश्रण ढवळावे. फ्रीजमध्ये ठेवलेले सरबताचे मिश्रण आठवड्यातून एकदा २ दिवसांनी डावेने बरणीच्या खालपासून ढवळून ठेवावा, नाहीतर साखर खाली बसते व आंबट लिंबाचा रस वर राहतो.

सरबत थंडगार हवे असल्यास बर्फाचे तुकडे घाला. लिंबू सरबत साखरेचे व पाण्याचे प्रमाण अगदी व्यवस्थितच हवे. सरबत पांचट तर नकोच नको, शिवाय ते अति आंबट व दाटही नको. साखरेची चव कळायलाच हवी. सरबत प्यायले की तुमचा मूड छान होणारच. बरे वाटत नसेल तर गरम पाण्यातून लिंबू सरबत द्यावे.

बाजारात बर्फाचे तुकडे तयार करण्यासाठी प्लॅस्टीकचे ट्रे मिळतात. ते आणून त्यात पाणी भरून ते फ्रीजर मध्ये ठेवा म्हणजे बर्फाचे तुकडे तयार होतील.

हिवाळ्यात आई १०० लिंबे आणायची व त्यात बरेच पदार्थ करत असे. लिंबाचे सरबत, गोड लोणचे, तिखट लोणचे, खारातल्या मिरच्या. Rohini Gore

पळीवाढं पिठलं

 जिन्नस :
हरबरा डाळीचे पीठ अर्धी ते पाऊण वाटी
लाल तिखट पाव चमचा
धनेजिरे पूड पाव चमचा
चवीपुरते मीठ
तेल २ ते ३ चमचे
लसूण पाकळ्या २ (बारीक चिरलेल्या)
१ मिरची ( तुकडे करून व बिया काढून)
कांदा पाव किंवा त्यापेक्षा थोडा कमी ( बारीक चिरलेला)
कढिपत्ता २-३ पाने
फोडणी करता मोहरी, जिरे, हिंग, हळद

क्रमवार मार्गदर्शन : एका भांड्यात डाळीचे पीठ, लाल तिखट, धनेजिरे पूड, (वर लिहिल्याप्रमाणे पाव चमचा,) चिमूटभर हळद, चिमुटभर हिंग आणि चवीपुरते मीठ एकत्र करून पीठ भिजवा. त्यात अडीच ते पावणे तीन वाट्या पाणी घालून पीठ कालवून घ्या. पिठाची गुठळी राहाता कामा नये. एका कढईत तेल तापत ठेवा. ते पुरेसे तापले की त्यात मोहरी, जिरे, हिंग, हळद घाला आणि लगेचच मिरची-लसूण-कांदा (चिरलेले) कडिपत्ता घाला व झाकण ठेवा. कांदा पटकन शिजण्याकरता अगदी थोडे पाणी घाला. कांदा लसूण शिजले की त्यात तयार केलेले डाळीचे पीठ घाला.

आता गॅसची फ्लेम तीव्र करायची आहे आणि कालथ्याने हे मिश्रण पटापट ढवळायचे आहे जेणेकरून सर्व मिश्रण एकसंध शिजले गेले पाहिजे. मिश्रणाला बुडबुडे आले की समजावे पिठलं तयार झाले आहे. तरीही अजून ढवळत रहा. मिश्रणातून वाफा यायला लागतील. आता गॅस बंद करा आणि लगेचच पिठलं पानात वाढून पोळीशी खा.असे हे गरम गरम, तिखट तिखट पिठलं खूप चविष्ट लागते. घसा शेकून निघतो आणि तोंडालाही चव येते.