Thursday, September 24, 2009

फोडणी

जिन्नस :

तेल २ चमचे
मोहरी पाव चमच्यापेक्षा कमी
हिंग चिमुटभर
हळद आदपाव चमचा

क्रमवार मार्गदर्शन : सर्वात आधी मध्यम आचेवर एक कढलं तापत ठेवा. काही सेकंदाने त्यात तेल घाला. तेल तापायला थोडा वेळ लागतो. तेल व्यवस्थित तापल्याशिवाय फोडणी करू नये. तेल पटकन तापायला हवे असेल तर आच थोडी वाढवा. तेल तापले की नाही हे बघण्यासाठी एक चाचणी करा. तेलामध्ये २-३ मोहरीचे दाणे घालून पहा. ते तडतडले की उडतात. असे झाले की तेल तापले असे समजावे. तेल लवकर तापण्यासाठी आच थोडी वाढवली असेल तर ती मध्यम आचेपेक्षा कमी करा. आता त्यात मोहरी घाला. तापलेल्या तेलात मोहरी चांगलीच तडतडते. ती तडतडली की अगदी लगेच चिमुटभर हिंग घालून लगेच हळद घाला व गॅस बंद करा. हिंग व हळद घातली की दोन्हीचा रंग बदलेल. ही झाली बेसिक फोडणी. एकदा फोडणी नीट जमली की काही वेळेला त्यात गरजेनुसार मोहरीबरोबर थोडे जिरे, तिखट/मिरच्यांचे तुकडे/दाणे किंवा मेथिचे दाणे घालावेत.

वरील दिलेले तेल मोहरीचे प्रमाण थोड्या उरलेल्या भाताला फोडणी देण्याकरता दिलेले आहे. भाजी आमटी ज्याप्रमाणे असेल त्याप्रमाणे तेल व फोडणीचे जिन्नस जास्त लागतील. असे म्हणतात की फोडणी चांगली झाली की पदार्थ चांगला होतो. फोडणी चांगली झाली की तुमचा अर्धा पदार्थ चांगला झाला असे समजावे त्यामुळे फोडणी कच्ची पण राहता कामा नये अथवा जळता कामा नये. फोडणी कच्ची राहिली अथवा जळाली तर पदार्थाला अजिबात चांगली चव येत नाही. फोडणी करताना तेल चांगले तापले की फोडणी चांगलीच होते. हिंग पण खूप जास्त नको नाहीतर कडवट चव येते. हळद सुद्धा ज्याप्रमाणात भाजी आमटी करायची असेल त्याप्रमाणात हवी. हळद कमी झाली तर पदार्थाला रंग येत नाही, जास्त झाली तर हळदटलेली चवही चांगली लागत नाही.