Thursday, December 14, 2006

सिमलामसाला



वाढणी:२ जणांना


पाककृतीला लागणारा वेळ:३० मिनिटे


पाककृतीचे जिन्नस:

सिमला उर्फ ढब्बू मिरची २ मोठ्या(जाड्या)
लाल तिखट १ चमचा, धने-जीरे पावडर १ चमचा, गरम/गोडा मसाला १ चमचा,
दाण्याचे कूट, ओला नारळ, चिरलेली कोथिंबीर प्रत्येकी अर्धी वाटी
चिंचेचा दाट रस अर्धी वाटी, गूळ (छोट्या लिंबाएवढा)
मीठ
तेल, मोहोरी, हिंग, हळद (फोडणीसाठी)


क्रमवार मार्गदर्शन: सिमला उर्फ ढब्बू मिरची बारीक चिरणे. नेहमीपेक्षा तेल थोडे जास्त घेवून तेलाच्या फोडणीमधे चिरलेली सिमला मिरची घालून ३-४ वाफांमधे शिजवून घेणे. नंतर त्यात लाल तिखट, धने-जीरे पूड, गरम किंवा गोडा मसाला, गूळ, चिंचेचे पाणी व चवीप्रमाणे मीठ घालून परतणे. नंतर त्यात कोथिंबीर, ओला नारळ, दाण्याचे कूट, घालुन परत १-२ वेळा वाफ देवून परतणे.


अशी ही आंबट-गोड भाजी ज्वारीच्या किंवा तांदुळाच्या भाकरीबरोबर चांगली लागते, शिवाय नुसती खायला पण छान लागते.


रोहिणी गोरे

गोडाचा शिरा



वाढणी:
२ जणांना

पाककृतीला लागणारा वेळ:
१५ मिनिटे

पाककृतीचे जिन्नस


१ वाटी रवा (बारीक अथवा जाड)
साजूक तूप ६ चमचे
साखर पाऊण वाटी
थोडासा गूळ
२ वाट्या पाणी

क्रमवार मार्गदर्शन:


मध्यम आचेवर रवा व तूप कढईत एकत्रित करून तांबूस रंग येईपर्यंत भाजणे. भाजून झाल्यावर त्यात दुप्पट पाणी घालून ढवळणे. नंतर त्यावर झाकण ठेवून १०-१२ सेकंदाने झाकण काढून मिश्रण ढवळणे. नंतर त्यात साखर व थोडासा गूळ घालून परत ढवळणे. हे मिश्रण आता थोडे पातळ होईल. ढवळल्यावर परत झाकण ठेवून १०-१२ सेकंदाने झाकण काढून परत ढवळणे. झाला तयार गोडाचा शिरा.

ज्या वाटीने रवा घेतला असेल त्याच वाटीने पाणी व साखर घेणे. गुळाने खमंगपणा येतो. पूर्ण गुळ घालून पण छान लागतो. अर्धी साखर व अर्धा गूळ घालून पण छान लागतो. खूप गोड हवा असल्यास १ वाटी पूर्ण साखर घेणे. अगोड हवा असल्यास चमच्याने साखर मोजून घेणे. १ वाटीला ८-१० चमचे. यात चमचा आपण पोहे-शिरा ज्याने खातो तो वापरणे.


तूपाचे प्रमाण वर दिले आहे त्याप्रमाणे कमी-जास्त घेणे. रवा तूपामध्ये पूर्णपणे भिजला पाहिजे. म्हणून रवा भाजता भाजता एकीकडे तूप घातले एक-एक चमचा करत तर तूपाचा अंदाज येईल. तूप जास्त झाले तरी चालेल. कमी नको. रवाही व्यवस्थित तांबूस रंग येईपर्यंत भाजणे नाहीतर कच्चा लागतो. दुप्पट पाणी घातल्याने मोकळा होतो. पहिल्यांदाच शिरा करत असाल तर तो पूर्ण साखरेचाच करा.


रोहिणी गोरे

बेसन लाडू






वाढणी:२ जणांना


पाककृतीला लागणारा वेळ:१५ मिनिटे


पाककृतीचे जिन्नस

हरबरा डाळीचे पीठ १ वाटी
पीठीसाखर १ वाटी
साजूक तूप ६-७ चमचे (पातळ)


क्रमवार मार्गदर्शन: हरबरा डाळीचे पीठ व साजूक तूप कढईत एकाच वेळी घालून मध्यम आचेवर तांबूस रंग येईपर्यंत भाजून घेणे. सतत ढवळत राहणे नाहीतर पीठ करपेल. भाजून झाल्यावर गॅस बंद करणे. नंतर लगेच त्यात १ वाटी साखर घालून परत हे मिश्रण ढवळून एकसारखे करणे. खूप गार झाल्यावर लाडू वळणे.


ज्यांना कमी गोड आवडते त्यांनी पाउण वाटी साखर घालावी. लाडवामध्ये वेलची पूड किंवा बेदाणे आवडत असल्यास घालणे. नाही घातले तरी चालते. तूपाचे प्रमाण वर दिल्याप्रमाणेच घालावे. पण डाळीचे पीठ पूर्णपणे तूपामध्ये भिजायला हवे, त्याप्रमाणे तूपाचे प्रमाण कमी जास्त करावे. तूप थोडे जास्त झाले तरी चालेल पण कमी नको. १ वाटी डाळीच्या पीठाचे छोटे छोटे आठ लाडू होतात.


रोहिणी गोरे

Thursday, October 26, 2006

रंगीत सांजा




वाढणी:२ जणांना


पाककृतीला लागणारा वेळ:३० मिनिटे

पाककृतीचे जिन्नस

रवा १ वाटी (बारीक अथवा जाड)
टोमॅटो १, अर्धे गाजर, अदपाव वाटी मटार, अर्धा कांदा
१ लहान बटाटा, अर्धी सिमला मिरची, ४-५ श्रावणघेवडा शेंगा
अदपाव भाजलेले दाणे, २ मिरच्या, चिरलेली कोथिंबीर अर्धी वाटी
खवलेला ओला नारळ १ वाटी, अर्धे लिंबू, अर्धा चमचा लाल तिखट,
तेल, मोहरी, हिंग, हळद, जिरे, मीठ, साखर, बारीक शेव


क्रमवार मार्गदर्शन:

सर्वात आधी मध्यम आचेवर रवा किंचीत तांबुस रंग येईपर्यंत भाजून घ्या. . फोडणीमध्ये हिरव्या मिरच्या, लाल तिखट व वरील सर्व भाज्या बारीक चिरून घाला व परतून घ्या. १-२ वाफा देवून शिजवा.  नंतर त्यात २ वाट्या पाणी घालून व लिंबू पिळून, चवीनुसार मीठ व थोडीशी साखर घालून कालथ्याने ढवळून एक उकळी
आणा. उकळी आली की त्यात भाजलेला रवा घालून पटापट कालथ्याने ढवळा. गुठळी होऊन न देणे. नंतर त्यावर झाकण ठेवून १-२ वेळा दणदणीत वाफ आणून परत कालथ्याने  ढवळा. सांजा मोकळा झाला पाहिजे.


वर दिलेल्या सर्व भाज्या बारीक चिरून (बटाटा, कांदा, मटार, श्रावणघेवडा उर्फ बीन्स, सिमला मिरची, गाजर, टोमॅटो ) साधारण २-३ वाट्या होतात.



अधिक टीपा:हा रंगीत सांजा खाताना त्यावर बारीक चिरलेली कोथिंबीर , खवलेला ओला नारळ व बारीक शेव घालून खा. सर्व भाज्या घातल्याने हिरवा, पिवळा, पांढरा, लाल रंग येतो. शिवाय त्यावर कोथिंबीर,ओला नारळ व शेव घातल्याने खायलाही मजा येते.

रवा लाडू



वाढणी:२ जणांना

पाककृतीला लागणारा वेळ:३० मिनिटे

पाककृतीचे जिन्नस

रवा १ वाटी, खवलेला ओला नारळ अर्धी वाटी
साजूक तूप ४ चमचे,
१ वाटी साखर,
साखर बुडेल एवढे पाणी

क्रमवार मार्गदर्शन:

मध्यम आचेवर रवा साजूक तुपावर तांबुस रंगावर भाजणे. रवा अर्धा भाजत आला की त्यात ओला नारळ घालून परत थोडे भाजणे.

साखर बुडेल इतके पाणी घालून पाक कराणे. पाक होण्यासाठी साखरपाणी या मिश्रणाला चांगली उकळी आली आणि ती विरली की गॅस बंद करून लगेचच भाजलेला रवा व नारळ पाकामध्ये घालून कालथ्याने चांगले ढवळणे. खूप गार झाले की मग लाडू वळणे.

पाक करताना रंग बदलेल. किंचीत पिवळसर दिसेल. खूप पक्का पाक नको.

एका वाटीत छोटे १० लाडू होतात.


अधिक टीपा:आवडत असल्यास यात बेदाणे व बदामाचे काप घालू शकता. एकतारी व दोनतारी पाक कसा ओळखावा हे मला माहित नाही, तेवढा अनुभव नाही. त्यामुळे जसा पाक केला तशीच कृती वर दिलेली आहे. याप्रमाणे लाडू खूप कडक होत नाहीत. नारळ घातल्यामुळे चवीला चांगले लागतात.

Saturday, September 23, 2006

बटाटेवडे









वाढणी:४ जणांना

पाककृतीला लागणारा वेळ:६० मिनिटे

पाककृतीचे जिन्नस

बटाटे ४
कांदा १
मिरच्या ६ तिखट, लसूण पाकळ्या ४ मोठ्या, कोथींबीर १ जुडी, अर्धे लिंबू
डाळीचे पीठ १ वाटी, ३ चमचे मैदा, वडे तळण्यासाठी तेल
मीठ , साखर चवीपुरते
हळद, हिंग

क्रमवार मार्गदर्शन: बटाटे उकडून, त्याची साले काढुन कुस्करुन घ्यावेत. त्यात कांदा, लसुण पाकळ्या, मिरच्या व कोथिंबिर खूप बारीक चिरुन घालणे, लिंबू पिळावे. चवीपुरते मीठ व साखर घालावे, व ह्या सर्व मिश्रणाचा लगदा करावा. हे बटाट्याचे सारण तसेच कच्चे राहु देत. ( कांदा व इतर मसाला अजिबात तेलात परतून घ्यायचा नाही, कारण वडे तेलकट होतात शिवाय लसूण,मिरच्या मिक्सरमधुन बारीक करायचे नाही).


डाळीचे पीठ भिजवताना त्यात थोडा मैदा, चवीप्रमाणे तिखट,मीठ घालणे, शिवाय थोडी हळद व हिंग घालणे. बारीक चिरलेली कोथिंबिर आठवणीने घालणे. (गरम केलेले तेल डाळीच्या पिठामधे अजिबात घालायचे नाही, त्यामुळे वडे तेलकट होतात.)

नेहमीप्रमाणे वडे तळणे.


रोहिणी गोरे

Wednesday, September 13, 2006

रंगीत पोहे


वाढणी:दोन जणांना


पाककृतीला लागणारा वेळ:३० मिनिटे

पाककृतीचे जिन्नस

पोहे जाड ३ वाट्या
कांदा , सिमला मिरची , बटाटे, टोमॅटो, गाजर , मटार, हिरव्या मिरच्या ४-५,
खवलेला ओला नारळ व चिरलेली कोथिंबीर
तेल,मोहरी,जिरे,हिंग,हळद
मीठ, साखर

क्रमवार मार्गदर्शन: सर्वात आधी पोहे रोळीमधे घुवून ठेवा. नंतर सिमला मिरची, कांदा, गाजर,बटाटे, मिरच्या,  हे सर्व उभे चिरा. प्रमाण प्रत्येकी पाव ते अर्धा तुकडा. हे सर्व उभे आणी खूप बारीक चिरणे महत्वाचे आहे. नंतर तेलाची फ़ोड्णी करुन त्यामधे उभे चिरलेले वरील सर्व जिन्नस आणि मटार व चिरलेला टोमॅटो घालून एक- दोन वाफ़ा आणा.  नंतर त्यामधे पोहे घालून  त्यात चवीप्रमाणे मीठ, व थोडी साखर घालून सर्व एकसारखे परता. व एक दोन वाफा आणा.

खायला देताना त्यावर कोथिंबीर , ओला नारळ , आणि थोडे लिंबू पिळून खावयास द्या.
भाज्या घातल्याने पोहे रंगीबेरंगी दिसतात.

दडपे पोहे













वाढणी:२ जणांना


पाककृतीला लागणारा वेळ:३० मिनिटे


पाककृतीचे जिन्नस


पातळ पोहे ३ वाट्या
कांदा लहान १, तिखट हिरव्या मिरच्या ५,६
कोथिंबीर, खवलेला ओला नारळ, लिंबू,
नारळाचे पाणी
शेंगदाणे


क्रमवार मार्गदर्शन:पातळ पोह्यांवर नारळाचे पाणी आणि लिंबू पिळून हातानेच थोडे कालवून त्यावर झाकण ठेवणे. नंतर त्यामधे कांदा, कोथिंबीर बारीक चिरुन घालणे,नंतर वरुन तेलाची फ़ोडणी घालून पोहे ढवळणे. फोडणीत बारीक मिरच्या चिरुन व शेंगदाणे घालणे.

हे पोहे पातेल्यात परतून करत नाहीत. ह्या पोह्यांना पातळ पोहेच वापरायचे असतात. बाजारात पातळ पोहे आणि जाड पोहे असे दोन प्रकारचे पोहे मिळतात. जाड पोहे रंगीत पोह्यांना वापरतात.

रोहिणी गोरे

Monday, September 04, 2006

साबुदाणा भजी

वाढणी:२ जणांना

पाककृतीला लागणारा वेळ:१५ मिनिटे

पाककृतीचे जिन्नस

१ वाटी साबुदाणा
मूठभर दाण्याचे कूट
१ साल न काढलेला कच्चा बटाटा (मध्यम आकाराचा)
१ चमचा लाल तिखट
अर्धा चमचा साखर, चवीपुरते मीठ
शिंगाड्याचे पीठ ३-४ चमचे, तळणीसाठी तेल

क्रमवार मार्गदर्शन:
१ वाटी साबुदाणा २-३ तास भिजत घालणे. नंतर त्यात कच्चा बटाटा साल न काढता किसून घालणे. तिखट, मीठ, साखर, दाण्याचे कूट व शिंगाड्याचे पीठ घालून हे मिश्रण एकसारखे करून घेणे. या मिश्रणाची लहान लहान भजी मध्यम आचेवर तेलामध्ये तांबुस रंगावर तळणे. ही भजी ओल्या नारळाच्या चटणीसोबत खायला छान लागतात. ओल्या नारळाच्या चटणीमध्ये दही मिसळले तर जास्त छान लागते.
लाल तिखटाच्या ऐवजी हिरव्या मिरच्यांची पेस्ट घातली तरी चालते.

माहितीचा स्रोत:सौ आई

अधिक टीपा:उपवासाच्या दिवशी संध्याकाळी खायला छान लागतात. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे साबुदाण्याच्या वड्याप्रमाणे ही अजिबात तेलकट होत नाहीत.

रोहिणी गोरे

वरण भाताचे थालिपीठ


वाढणी:२ जणांना

पाककृतीला लागणारा वेळ:१५ मिनिटे

पाककृतीचे जिन्नस

तुरीच्या डाळीचे वरण १ वाटी
भात १ वाटी
लाल तिखट १ चमचा, कांदा अर्धा
अर्धा चमचा हळद, चवीपुरते मीठ
गव्हाचे पीठ १ वाटी, हरबरा डाळीचे पीठ अदपाव वाटी
तेल, चिरलेली कोथिंबीर मूठभर

क्रमवार मार्गदर्शन:आदल्यादिवशी उरलेले वरण व भात यामध्ये गव्हाचे पीठ, डाळीचे पीठ, हळद, तिखट, मीठ, कोथिंबीर, व कांदा बारीक चिरून घालणे. वर दिलेले गव्हाचे व डाळीचे प्रमाण कमी-जास्त लागेल त्याप्रमाणात घेणे. थालिपीठ थापता यावे इतपत पीठ मिसळावे. थोडासा तेलाचा हात घेऊन थालिपीठ भिजवणे. वरण भात पण जसा उरेल त्याप्रमाणे. हे थालिपीठ चविष्ट व कुरकुरीत लागते. थालिपीठ लावताना तेल जरा जास्त घालावे म्हणजे खरपूस भाजले जाते व चवीला खमंग लागते.

माहितीचा स्रोत:स्वानुभव

अधिक टीपा:तुरीच्या व मुगाच्या डाळीच्या वरणाचे वेगवेगळे थालिपीठ करून पाहिले. पण इतके चविष्ट लागले नाही. पण वरण भाताचे चवीला खूपच छान लागले.